Bài viết đứng trên góc nhìn từ một người lớn quan tâm đến giáo dục, thích quan sát con người, trong đó có con nít; hiện chưa biết mùi nuôi con ra sao. Tuy nhiên, những lần trò chuyện với con nít, chứng kiến cảnh tụi nhỏ bị áp đặt tư duy, bác bỏ ý kiến cá nhân từ người lớn một cách phũ phàng. Mình rất muốn đưa ra mấy lời bảo vệ những đứa trẻ, đặc biệt là suy nghĩ của chúng.
Con nít còn ít vốn từ, trải nghiệm, chưa biết cách diễn đạt hết suy nghĩ. Rất dễ bị người lớn hung hãn đàn áp bởi sức mạnh hình thể cũng như hệ tư tưởng vững chắc.
Thử đóng vai con nít, khi nhận được câu (hỏi) con nít thì biết cái gì?
Bạn nghĩ câu trả lời là gì?
Mình thử đưa ra những điều mà con nít biết nhé
+ Con biết thể hiện cảm xúc hiện tại ra bên ngoài. Bất kể là niềm vui, sự tức giận, không đồng tình, giận dỗi muốn thu hút sự chú ý. Con không giỏi đè nén, thế nên bày tỏ xong là xong, nhẹ lòng, dễ quên.
+ Con biết quan sát xung quanh, bắt chước hành động của ba mẹ và những người lớn, thậm chí là thiên nhiên mà con tiếp xúc. Con có khả năng sao chép vô cùng nhanh nhạy nhưng con chưa biết so sánh mức độ tốt xấu giữa các hành động.
+ Con biết sáng tạo ra niềm vui cho chính mình và những người khác. Một trò chơi dễ khiến người lớn nhàm chán lại hấp dẫn vô cùng với con. Với một tờ giấy trắng, con không ngại ngần vẽ những nét dứt khoát mà đến người lớn cũng không sao hiểu được.
+ Con sẵn sàng tiếp nhận mọi thông tin, lời mẹ mắng, thái độ nghiêm khắc từ ba, lời nói dịu dàng từ ngoại. Một điệu nhảy kì quặc trên Youtube, một câu nói mang lại cảm giác yêu thương. Mọi thứ xung quanh đều làm con tò mò và muốn khám phá thật nhanh.
+ Con cực kì nhạy cảm với thái độ hay vẻ mặt của người khác. Con biết khi nào ba mẹ đang căng thẳng, không muốn con làm phiền. Con biết người lớn đang cố giấu những điều con không nên nghe.
+ Con biết làm vui lòng người lớn khi cần, vì thế con sẽ không làm những việc quá giới hạn và điều kiện đã cam kết. Đôi khi con sẽ tìm cách chống chế bằng những lời nói dối run rẩy, không hề chuyên nghiệp chút nào.
Chúng ta ai cũng đã qua cái tuổi làm con nít, và cũng chẳng thể nhớ hồi nhỏ đã nghĩ những gì. Giờ muốn biết được suy nghĩ con nít, chỉ còn cách đối thoại trực tiếp và quan sát thật tâm trong thời gian dài.
Con nít thì biết gì, với mình đây là câu nói rất thiếu sự tôn trọng đối với một con người. Chi bằng lật ngược câu hỏi, người lớn thì biết cái gì? Tụi nhỏ biết nhiều thứ bạn không biết lắm nhé.
So sánh ở đây là điều không cần thiết, vì mỗi cá thể có những luồng suy nghĩ riêng biệt. Giữ cho mình thái độ tôn trọng sự khác biệt là cần thiết, dù là với trẻ nhỏ, người già hay người đồng trang lứa.
Có thể dưới góc nhìn của một người chưa có con, dễ làm mình thấy mọi việc hồng hào hơn? Tuy nhiên, dưới góc độ của một người quan tâm đến giáo dục, mình thật sự muốn tụi nhỏ nào cũng có điều kiện sống trong môi trường thân thiện, cởi mở để phát huy hết tiềm năng của bản thân. Nơi trẻ em được người lớn tôn trọng, hướng dẫn để tụi nhỏ tự khám phá, tự xây dựng con đường cho riêng mình.
photo: Marissela Alanis
Bài viết làm mình nhớ về các bé mình từng tiếp xúc quá, bạn
Làm mình nhớ hồi mình hỏi bạn về chuyện đi dạy trẻ em, giờ mình đã làm thiệt rồi này ?